Çelişkiye Alkış Tutan Toplumda Vicdanın Sessizliği ve Modern İflas

Çelişkiye Alkış Tutan Toplumda Vicdanın Sessizliği ve Modern İflas

“Vicdan sustuğunda, zalim konuşmaz... yürür.”                          

Abdullah SERTKAYA- Sivil Vicdan Topluluğu

Giriş:

Bir toplumda aynı anda hem adalete hem zulme, hem ahlaka hem ahlaksızlığa, hem dürüstlüğe hem yolsuzluğa alkış tutuluyorsa, orada bir değer iflası yaşanıyor demektir. Bu çelişkili alkışlar; bireysel muhakemenin, toplumsal vicdanın ve ahlaki pusulanın köreldiğini gösterir. Ve bu çöküş, yalnızca bireyleri değil, çağın tamamını iflasa sürükler.

1.⁠ ⁠Vicdan Nedir? Neden Susturulur?

Vicdan; insanın iç sesi, doğruyla yanlışı ayıran fıtrî pusuladır. Fakat çıkar, korku, güç ve konfor gibi etkenler zamanla bu sesi bastırır. Vicdanın sustuğu yerlerde artık değer değil, menfaat konuşur. Doğruyu bilmek ama susmak; ahlaki suskunluğun en trajik biçimidir. Kur’an bunu “nefs-i levvâme” olarak tanımlar: Kendisini sorgulayan, pişmanlık duyan öz bilinçtir. Bu bilinç kaybolduğunda, zalim sadece meşruiyet aramakla kalmaz, doğrudan yürür.

2.⁠ ⁠Çelişkilere Alkış Tutan Toplum: Değer Kaybı ve Riyakârlık

Toplumun bir kesimi başörtüsüne özgürlük adına oy verirken, diğer kesimi aynı partiye yasakçılık nedeniyle oy verir. Herkes kendi menfaatini alkışlar. Böylece hakikat değil; riyakârlık, kutuplaşma ve konforlu çelişki alkışlanır. Bu bir “kategori hatası” değil, bir vicdan felcidir.  Hakikat çiğnenirken sessiz kalan, zalimin yanında saf tutmuş olur.

3.⁠ ⁠Sessizlik İktidarı: Konuşmayanların Toplumu

Buradaki “sessizlik” konuşamama değil, vicdani suskunluktur: Doğruyu bilip susmak.

•⁠  ⁠Ahlakı bastırmak.

•⁠  ⁠Hakkı savunmaktan korkmak.

•⁠  ⁠Güç karşısında eğilmek.

•⁠  ⁠Bu ortamda artık hakikat:

•⁠  ⁠Tartışılmaz,

•⁠  ⁠Savunulmaz,

•⁠  ⁠Bedeli ödenmez hâle gelir.

Toplumda konuşan değil; çıkarı olan, korkan ve susanlar kazanır. Böylece:“Sessizlik iktidar olur.”

4.⁠ ⁠Modern İflas: Kasa Dolu, Kalp Boş

Çağımızın en büyük çöküşü, değer kaybıdır .

Servet arttı, ama anlam azaldı.

Teknoloji büyüdü, insan küçüldü.

Binalar yükseldi, vicdan çöktü.

"Kasa dolabilir, ama kalp boşsa bu bir iflastır."

Bu sözle özetlenen gerçeklik, sadece ekonomik değil , ahlaki ve insani bir iflasın resmidir.

5.⁠ ⁠Vicdan ile Çıkarın Kavgası

Vicdan uzun vadeli doğruyu, çıkar kısa vadeli kazancı savunur.

Vicdan iç sesi, çıkar dış beklentidir.

Toplumda çıkarın sesi galip gelirse:

Adalet rafa kalkar.

Hak yerini güç ve paraya bırakır.

Sessizlik norm hâline gelir.

“Vicdanın sustuğu yerde, kazanç bile iflastır.”

Sonuç:

Bir toplum ne zaman ki çelişkilere alkış tutmaya başlar, orada doğru ve yanlış birbirine karışır. Hakikat meşrulaştırılmaz; yerine riyakârlık makul görülür.

Ve bu çelişkinin egemen olduğu toplumda artık hak değil, sessizlik konuşur.

Ve zalim, meşruiyet aramaz artık — sadece yürür.

“ İnsanlık için en büyük iflas; vicdanın susmasıdır.”